Franczyza – co to jest i jakie są jej zalety?

Franczyza to model biznesowy, w którym właściciel marki (franchisor) udziela licencji na korzystanie ze swojego znaku towarowego, know-how, procedur biznesowych, systemów, rozwiązań technologicznych, marketingu i innych narzędzi biznesowych innemu przedsiębiorcy (franchisee). W zamian za korzystanie z tych elementów przedsiębiorca płaci opłaty franczyzowe.

Firma, która oferuje możliwość franczyzy innym, nazywana jest franczyzodawcą.
Frima, która rozpoczyna franczyzę na podstawie konkretnej licencji, która została wydana przez franczyzodawcę, nazywa się franczyzobiorcą.

Każdy aspekt współpracy, który odbywa się w ramach franczyzy, jest realizowany specjalnie na podstawie licencji franczyzowej. W tym dokumencie franczyzodawca przedstawia wytyczne dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, w tym wszelkie zobowiązania i prawa należące do obu stron umowy.

Umowa franczyzy może zawierać postanowienia dotyczące sprzedaży produktów i usług na różnych rynkach, w tym w sektorze hotelarskim, edukacji, technologii informacyjnej, turystyce, bankowości, branży mody, kuchni i nieruchomości.

Jakie są zalety franczyzy?

Zalety franczyzy to między innymi:

1. Znana marka: Franczyza daje przedsiębiorcy możliwość korzystania ze znanej marki i uznanego produktu, co przyciąga klientów i zwiększa szanse na sukces.
2. Gotowe rozwiązania: Właściciel franczyzy dostarcza sprawdzone rozwiązania biznesowe, które pomagają przedsiębiorcy osiągnąć sukces. Dzięki temu przedsiębiorca nie musi wynajdywać koła na nowo i może skorzystać z gotowych rozwiązań, które już zostały przetestowane i zyskały akceptację klientów.
3. Wsparcie i szkolenia: Właściciel franczyzy dostarcza przedsiębiorcy wsparcia i szkoleń, co pozwala przedsiębiorcy na szybkie wdrożenie się w nowy biznes i zwiększa jego szanse na sukces.
4. Skala: Właściciel franczyzy ma większe możliwości negocjacji cen i korzystania z różnych usług, co pozwala przedsiębiorcy na oszczędność czasu i pieniędzy.
5. Rynek: Franczyza daje przedsiębiorcy dostęp do rynków, do których trudno wejść samodzielnie, np. w przypadku sieci hotelarskich, sklepów spożywczych, salonów piękności czy punktów gastronomicznych.
6. Ograniczone ryzyko: Franczyza zazwyczaj wiąże się z mniejszym ryzykiem dla przedsiębiorcy, ponieważ korzysta on z rozwiązań biznesowych, które zostały już sprawdzone na rynku i zyskały akceptację klientów.

Jak wygląda umowa franczyzy?

Umowa franczyzy to szczegółowy dokument, który określa zasady współpracy pomiędzy właścicielem marki (franchisor) a przedsiębiorcą (franchisee). Umowa ta powinna zawierać wiele szczegółów, w tym:

1. Znak towarowy i know-how: Umowa powinna określać, jakie elementy marki i know-how będą udostępnione franchisee oraz na jakich zasadach.
2. Opłaty franczyzowe: Umowa powinna zawierać informacje na temat opłat, jakie musi płacić franchisee, np. opłaty za korzystanie z marki, opłaty za szkolenia czy opłaty za reklamę.
3. Prawa i obowiązki stron: Umowa powinna precyzyjnie określać, jakie są prawa i obowiązki zarówno franchisora, jak i franchisee. Mogą to być np. obowiązki dotyczące korzystania z marki, obowiązki szkoleniowe czy obowiązki w zakresie marketingu.
4. Czas trwania umowy: Umowa powinna precyzyjnie określać, na jaki czas zostaje udzielona licencja na korzystanie z marki.
5. Territorium: Umowa powinna określać, na jakim terenie franchisee ma prawo działać.
6. Szkolenia i wsparcie: Umowa powinna zawierać informacje o szkoleniach, które franchisor jest zobowiązany dostarczyć franchisee oraz o rodzaju wsparcia, jakie franchisee będzie mógł otrzymać od franchisora.
7. Warunki rozwiązania umowy: Umowa powinna określać, jakie są warunki rozwiązania umowy, w tym na jakich zasadach można ją wypowiedzieć oraz jakie są konsekwencje niewywiązania się z postanowień umowy.

Umowa franczyzy powinna być bardzo dokładnie przygotowana i zawierać jasno sformułowane postanowienia. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem lub doradcą franczyzowym.

Podział franczyzy ze względu na organizację systemu

Franczyza może być podzielona ze względu na organizację systemu na kilka sposobów. Oto trzy najczęstsze podziały:

Franczyza jednostanowiskowa: W tym modelu franczyzy przedsiębiorca (franchisee) prowadzi tylko jeden punkt sprzedaży lub jedną usługę. Franczyzodawca (franchisor) udziela licencji na korzystanie z marki, know-how i innych narzędzi biznesowych.

Franczyza wielostanowiskowa: W tym modelu franczyzy przedsiębiorca (franchisee) ma prawo do prowadzenia kilku punktów sprzedaży lub usług. Właściciel franczyzy (franchisor) może udzielić franchisee licencji na korzystanie z marki oraz udostępnić narzędzia biznesowe i know-how dla każdej placówki.

Franczyza master: Franczyza master to model biznesowy, w którym franchisor udziela licencji na korzystanie ze swojej marki i know-how jednemu przedsiębiorcy (master franchisor). Master franchisor z kolei może udzielać licencji innym przedsiębiorcom (franchisee) w określonych regionach lub krajach. Właściciel franczyzy (franchisor) może wspierać master franchisorów w zakresie szkoleń, wsparcia marketingowego, sprzedaży i rozwoju nowych produktów.

Podział franczyzy ze względu na organizację systemu może mieć wpływ na wysokość opłat franczyzowych, poziom wsparcia i kontrolę nad działalnością franchisora. Przedsiębiorcy, którzy zastanawiają się nad franczyzą, powinni dokładnie zrozumieć różnice między tymi modelami i wybrać ten, który najlepiej odpowiada ich potrzebom i celom biznesowym.

Co robi i czego nie robi franczyzobiorca?

Franczyzobiorca, czyli przedsiębiorca, który nabył prawo do korzystania z marki, know-how, procedur biznesowych i innych narzędzi biznesowych od właściciela franczyzy (franchisora), ma wiele zadań do wykonania. Oto niektóre z zadań, którymi zajmuje się franczyzobiorca:

1. Działalność operacyjna: Franczyzobiorca jest odpowiedzialny za codzienną operacyjną działalność swojego biznesu. Obejmuje to zarządzanie personelem, monitorowanie sprzedaży i wyników finansowych, dbanie o jakość obsługi klientów, prowadzenie działań marketingowych i wdrażanie strategii rozwoju.
2. Wdrażanie procedur: Franczyzobiorca jest zobowiązany do stosowania procedur biznesowych i operacyjnych określonych przez właściciela franczyzy. Wiele z tych procedur dotyczy jakości obsługi klienta, standardów obsługi czy wyglądu placówki. Franczyzobiorca musi przestrzegać tych procedur, aby zachować spójność marki i zapewnić klientom spójne wrażenia związane z marką.
3. Korzystanie z narzędzi biznesowych: Franczyzobiorca musi korzystać z narzędzi biznesowych dostarczonych przez właściciela franczyzy. Mogą to być np. oprogramowanie, systemy raportowania czy materiały marketingowe. Franczyzobiorca musi nauczyć się korzystać z tych narzędzi i wykorzystywać je, aby zwiększyć efektywność swojego biznesu.
4. Szkolenia: Franczyzobiorca musi uczestniczyć w szkoleniach organizowanych przez właściciela franczyzy. Te szkolenia obejmują zazwyczaj szkolenia z zakresu obsługi klienta, marketingu, zarządzania personelem i wdrażania procedur biznesowych.
5. Płacenie opłat franczyzowych: Franczyzobiorca musi płacić opłaty franczyzowe określone w umowie franczyzowej. Opłaty te obejmują zazwyczaj opłaty za korzystanie z marki, opłaty za szkolenia czy opłaty za reklamę.
6. Wdrażanie strategii rozwoju: Franczyzobiorca jest zobowiązany do wdrażania strategii rozwoju określonych przez właściciela franczyzy. Mogą to być np. plany otwarcia nowych placówek, wprowadzenie nowych produktów czy wprowadzenie działań marketingowych.

Franczyzobiorca musi przestrzegać zasad i procedur określonych przez właściciela franczyzy, ale jednocześnie ma pewną swobodę w prowadzeniu swojego biznesu.

Franczyzobiorca, który kupuje licencję na korzystanie z marki i narzędzi biznesowych od właściciela franczyzy (franchisora), nie musi zajmować się niektórymi kwestiami, które zazwyczaj są związane z prowadzeniem biznesu od podstaw. Oto kilka przykładów:

1. Tworzenie marki: Franczyzobiorca nie musi tworzyć własnej marki, ponieważ korzysta z marki i wizerunku, które zostały już wypracowane przez właściciela franczyzy.
2. Tworzenie procedur biznesowych: Franczyzobiorca nie musi wynajdywać koła na nowo, ponieważ właściciel franczyzy dostarcza gotowe procedury biznesowe, które zostały już przetestowane i zyskały akceptację klientów.
3. Wybór lokalizacji: Właściciel franczyzy może pomóc franczyzobiorcy w wyborze lokalizacji, która będzie odpowiednia dla danego rodzaju biznesu.
4. Prowadzenie badań rynkowych: Właściciel franczyzy może dostarczyć franczyzobiorcy dane i informacje na temat rynku, co pozwala na lepsze zrozumienie potencjalnych klientów i lepsze dostosowanie oferty do ich potrzeb.
5. Opracowywanie materiałów marketingowych: Franczyzobiorca nie musi opracowywać materiałów marketingowych od podstaw, ponieważ właściciel franczyzy może dostarczyć gotowe materiały, które pomogą w promocji marki i produktów.
6. Opracowywanie produktów i usług: Właściciel franczyzy może pomóc franczyzobiorcy w opracowaniu produktów i usług, które będą odpowiednie dla danego rynku i grupy docelowej.
7. Tworzenie systemów informatycznych: Właściciel franczyzy może dostarczyć franczyzobiorcy gotowe rozwiązania informatyczne, które pozwolą na lepsze zarządzanie biznesem i poprawę efektywności operacyjnej.

Właściciel franczyzy (franchisor) pomaga franczyzobiorcy (franchisee) w wielu kwestiach, co pozwala mu skupić się na operacyjnej działalności swojego biznesu, a jednocześnie korzystać z narzędzi biznesowych i know-how, które pomogą mu osiągnąć sukces.

Przykłady franczyzy w Polsce?

W Polsce działa wiele znanych sieci franczyzowych w różnych branżach. Oto kilka przykładów popularnych franczyz w Polsce.

Przykłady franczyzy w branży beauty

1. W Polsce działa wiele sieci franczyzowych w branży beauty, które oferują różne usługi kosmetyczne, fryzjerskie i relaksacyjne. Oto kilka przykładów popularnych franczyz w Polsce z branży beauty:
2. Jean Louis David – sieć salonów fryzjerskich oferujących usługi z zakresu strzyżenia, koloryzacji i pielęgnacji włosów.
3. Yves Rocher – franczyzowa sieć sklepów oferujących naturalne kosmetyki do pielęgnacji ciała i twarzy.
4. Body Boom – sieć salonów oferujących zabiegi pielęgnacyjne i relaksacyjne oparte na kawie.
5. Velvet Clinic – sieć salonów kosmetycznych i medycyny estetycznej oferujących zabiegi z zakresu mezoterapii, wypełniaczy, laseroterapii i innych.
6. Farmona – franczyzowa sieć salonów kosmetycznych oferujących różnego rodzaju zabiegi kosmetyczne.
7. Perfecta Beauty – sieć salonów kosmetycznych oferujących m.in. mezoterapię mikroigłową, oczyszczanie twarzy, zabiegi z kwasem hialuronowym i peelingi.
8. Waxness – sieć salonów kosmetycznych specjalizujących się w depilacji woskiem.

Przykłady franczyzy w branży gastronomicznej

1. McDonald’s – sieć restauracji szybkiej obsługi oferująca hamburgery, frytki i napoje.
2. Subway – sieć restauracji oferująca kanapki, sałatki i przekąski.
3. KFC – sieć restauracji oferująca dania z kurczaka, frytki i napoje.
4. Pizza Hut – sieć restauracji oferująca pizzę, makarony i przystawki.
5. North Fish – sieć restauracji oferująca ryby i owoce morza.
6. Bobby Burger – sieć restauracji oferująca burgery, frytki i napoje.
7. Kebab King – sieć restauracji oferująca kebaby i falafele.
8. Sphinx – sieć restauracji oferująca dania kuchni śródziemnomorskiej.
9. Pizza Dominium – sieć restauracji oferująca pizzę, makarony i przystawki.
10. Tasty – sieć restauracji oferująca dania kuchni azjatyckiej.

Przykłady franczyzy w branży finansowej

W Polsce działają też liczne sieci franczyzowe w branży finansowej. Oto kilka przykładów popularnych franczyz w Polsce z tej branży:

1. Open Finance – franczyzowa sieć biur doradztwa finansowego oferujących usługi w zakresie kredytów, inwestycji, ubezpieczeń, a także rachunkowości.
2. Kancelaria Inwestycyjna Futuro – sieć biur doradztwa finansowego, oferująca usługi w zakresie doradztwa inwestycyjnego, ubezpieczeniowego oraz kredytowego.
3. Tax Care – franczyzowa sieć biur rachunkowych, oferujących usługi w zakresie księgowości, kadrowo-płacowej, a także doradztwa podatkowego.
4. Profi Credit – sieć biur pośrednictwa kredytowego, oferujących usługi w zakresie pośrednictwa kredytowego dla klientów indywidualnych i firm.
5. Allianz – sieć agencji ubezpieczeniowych, oferujących usługi ubezpieczeniowe dla klientów indywidualnych i firm.
6. Expander – sieć biur pośrednictwa kredytowego, oferujących pośrednictwo w uzyskaniu kredytów hipotecznych, gotówkowych oraz leasingów.
7. Dom Kredytowy Notus – sieć biur pośrednictwa kredytowego, oferujących pośrednictwo w uzyskaniu kredytów hipotecznych i gotówkowych.

Co to jest opłata franczyzowa?

Opłata franczyzowa to jedna z podstawowych opłat, jakie musi uiścić franczyzobiorca, aby uzyskać licencję na korzystanie z marki i narzędzi biznesowych franczyzodawcy. Opłata ta jest jednorazowa lub cykliczna, czyli pobierana raz w roku, i jest uzależniona od wielu czynników, takich jak popularność marki, koszty szkolenia, wysokość opłat marketingowych czy wsparcie, jakie franczyzodawca oferuje.

Przykładowe koszty opłaty franczyzowej w Polsce zależą od branży, w której działa franczyzodawca, a także od wielu innych czynników, takich jak lokalizacja, wielkość biznesu i poziom wsparcia, jakie oferuje franczyzodawca. Oto kilka przykładów kosztów opłaty franczyzowej w Polsce:

1. McDonald’s – opłata franczyzowa wynosi od 200 000 do 700 000 zł.
2. Subway – opłata franczyzowa wynosi około 40 000 zł.
3. KFC – opłata franczyzowa wynosi od 750 000 do 1,5 mln zł.
4. Coffee Heaven – opłata franczyzowa wynosi około 50 000 zł.
5. North Fish – opłata franczyzowa wynosi od 70 000 do 140 000 zł.
6. Body Boom – opłata franczyzowa wynosi około 35 000 zł.
7. Inmedio – opłata franczyzowa wynosi od 50 000 do 70 000 zł.
8. Yves Rocher – opłata franczyzowa wynosi od 20 000 do 30 000 zł.

Warto jednak pamiętać, że opłata franczyzowa to tylko część kosztów, jakie trzeba ponieść, aby otworzyć franczyzowy biznes. Do innych kosztów należą koszty uruchomienia, zakupu sprzętu, umeblowania, wyposażenia, a także koszty bieżące związane z prowadzeniem biznesu, takie jak koszty zatrudnienia pracowników, opłaty za media, ubezpieczenia, wynajem powierzchni czy koszty marketingowe.