Umowa zlecenie to rodzaj umowy cywilnoprawnej, na mocy której zleceniodawca zleca wykonanie określonego zadania lub usługi zleceniobiorcy. Umowa zlecenie określa przedmiot zlecenia, wynagrodzenie za wykonanie zadania, czas i miejsce wykonania zadania, a także termin zapłaty.
W odróżnieniu od umowy o pracę, umowa zlecenie nie tworzy relacji pracodawca-pracownik, a jedynie relację pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą. Zleceniobiorca nie jest zatrudniony na stałe u zleceniodawcy i nie podlega jego władzy i dyscyplinie.
Wynagrodzenie za wykonanie zadania w umowie zlecenie zwykle ustala się w oparciu o wynikające z rynku stawki za daną usługę lub pracę. Zleceniobiorca może wykonywać zlecenie na rzecz wielu zleceniodawców jednocześnie.
Umowa zlecenie może być zawarta na czas określony lub nieokreślony. W przypadku umowy zlecenia na czas określony, umowa wygasa z chwilą wykonania zadania lub po upływie określonego terminu. Umowa zlecenie na czas nieokreślony może być wypowiedziana przez każdą ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia lub rozwiązana za porozumieniem stron.
Kogo dotyczy minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie?
Minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie dotyczy zleceniobiorców, czyli osób, które wykonują pracę na podstawie umowy zlecenia.
Minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie jest jednym z elementów tzw. pakietu ustaw o pracy na umowach cywilnoprawnych, którego celem jest zwiększenie ochrony prawnej osób pracujących na umowach cywilnoprawnych, w tym na umowach zlecenie. Wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej na umowie zlecenie ma na celu zapewnienie zleceniobiorcom godziwego wynagrodzenia za pracę oraz ochronę przed dumpingową konkurencją ze strony pracodawców, którzy oferują bardzo niskie stawki za wykonanie prac.
Warto jednak pamiętać, że minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie stanowi jedynie dolne ograniczenie wynagrodzenia. Zleceniodawca może zaproponować zleceniobiorcy wyższe stawki za godzinę pracy, a wysokość wynagrodzenia powinna wynikać z porozumienia między zleceniodawcą a zleceniobiorcą.
Co obejmuje stawka godzinowa przy umowie zlecenie?
Stawka godzinowa przy umowie zlecenie określa kwotę, jaką zleceniodawca zobowiązuje się zapłacić zleceniobiorcy za każdą przepracowaną godzinę. Stawka ta obejmuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz ewentualne dodatki lub premie, o ile zostały uzgodnione między zleceniodawcą a zleceniobiorcą.
W ramach stawki godzinowej przy umowie zlecenie mogą być uwzględnione różne elementy wynagrodzenia, takie jak:
- wynagrodzenie za wykonanie konkretnego zadania lub usługi,
- koszty materiałów lub narzędzi niezbędnych do wykonania zlecenia,
- koszty dojazdu do miejsca pracy lub delegacji,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne.
Stawka godzinowa przy umowie zlecenie może być ustalana na różne sposoby. Zleceniodawca i zleceniobiorca mogą uzgodnić stałą stawkę godzinową, czyli kwotę, jaką zleceniobiorca otrzyma za każdą przepracowaną godzinę, niezależnie od ilości wykonywanej pracy. Mogą też ustalić stawkę godzinową zmienną, zależną od rodzaju lub stopnia skomplikowania wykonywanych zadań. W przypadku umów zlecenia na wynik, stawka godzinowa może być uzależniona od efektów pracy i uzyskanych wyników.
Warto pamiętać, że minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie co roku jest zmieniana. Zleceniodawca powinien zapewnić zleceniobiorcy wynagrodzenie nie niższe od tej kwoty.
Czego nie obejmuje stawka godzinowe przy umowie zlecenie?
Stawka godzinowa nie obejmuje pewnych elementów, które są wynikiem innych przepisów prawnych lub porozumień między stronami umowy. Nie obejmuje ona między innymi:
- Składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne: Zleceniobiorca zobowiązany jest do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z własnych środków, na podstawie odrębnych przepisów prawa. Zleceniodawca nie jest zobowiązany do odprowadzania składek od wynagrodzenia zleceniobiorcy.
- Urlopu wypoczynkowego: Umowa zlecenie nie daje zleceniobiorcy prawa do urlopu wypoczynkowego, o ile strony nie uzgodniły inaczej.
- Wynagrodzenia za czas choroby: W przypadku choroby zleceniobiorcy, zleceniodawca nie jest zobowiązany do wypłacenia wynagrodzenia za czas nieobecności zleceniobiorcy w pracy.
- Premii rocznej: W przeciwieństwie do pracowników, zleceniobiorcy nie mają prawa do premii rocznej, chyba że taki zapis znajduje się w umowie.
- Wynagrodzenia za nadgodziny: Zleceniobiorcy nie przysługuje wynagrodzenie za nadgodziny, chyba że takie wynagrodzenie zostało uzgodnione między stronami umowy.
Wysokość minimalnej stawki w 2023 roku
Minimalne wynagrodzenie w 2023 roku wzrośnie dwa razy. Od 1 stycznia wyniesie 3 490,00 zł brutto, a od lipca będzie wynosić 3 600,00 zł. Tym samym wysokość minimalnej stawki godzinowej na umowie zleceniu będzie wynosiła od stycznia do czerwca 22,80 zł/godz., a od lipca do grudnia wyniesie 23,50 zł/godz.
Jakie zapisy muszą się znaleźć w umowie-zleceniu?
Umowa-zlecenie to umowa cywilnoprawna, a zatem jej treść zależy w dużej mierze od strony, która ją zawiera. Jednakże, w umowie-zleceniu powinny znaleźć się pewne kluczowe zapisy, które stanowią podstawę prawną współpracy między zleceniodawcą a zleceniobiorcą.
W szczególności w umowie-zleceniu powinny zostać określone:
- przedmiot zlecenia, czyli zadanie lub usługa, którą ma wykonać zleceniobiorca na rzecz zleceniodawcy;
- czas i miejsce wykonania zlecenia, czyli termin i miejsce, w którym zleceniobiorca ma wykonać zadanie lub usługę;
- wynagrodzenie za wykonanie zlecenia, czyli kwotę, którą zleceniodawca zobowiązuje się zapłacić zleceniobiorcy za wykonanie zadania lub usługi;
- sposób rozliczenia i termin płatności, czyli sposób i termin, w którym zleceniodawca zobowiązuje się dokonać płatności za wykonaną pracę;
- ewentualne koszty poniesione przez zleceniobiorcę w związku z wykonaniem zlecenia, na przykład koszty materiałów lub dojazdu;
- termin obowiązywania umowy, czyli okres, na jaki zostaje zawarta umowa;
- postanowienia dotyczące odpowiedzialności stron, na przykład zobowiązanie zleceniodawcy do zapewnienia niezbędnych narzędzi lub materiałów do wykonania zlecenia, a także zobowiązanie zleceniobiorcy do wykonania zlecenia z należytą starannością i rzetelnością.
Warto pamiętać, że w umowie-zleceniu można również zawrzeć dodatkowe postanowienia, np. dotyczące poufności informacji, zakazu konkurencji, czy prawa do utworów powstałych w wyniku realizacji zlecenia. Przygotowując umowę-zlecenie, warto skonsultować się z prawnikiem lub specjalistą ds. prawa pracy, którzy pomogą w doprecyzowaniu warunków umowy i uniknięciu nieporozumień między stronami.
Na jakie prace zawierać umowę zlecenie?
Umowę zlecenie można zawierać w celu wykonania różnego rodzaju prac lub usług, o ile są one zgodne z przepisami prawa i normami moralnymi. Umowa zlecenie może dotyczyć różnych branż i dziedzin, takich jak:
- usługi informatyczne, w tym projektowanie stron internetowych, programowanie aplikacji czy administrowanie siecią komputerową;
- usługi kreatywne, np. projektowanie graficzne, copywriting, tworzenie filmów i animacji;
- usługi budowlane, np. wykonanie remontu lub modernizacji budynku;
- usługi transportowe, np. przewóz osób lub towarów;
- usługi opiekuńcze i pomoc domowa, np. opieka nad dziećmi, opieka nad osobami starszymi lub niepełnosprawnymi;
- usługi gastronomiczne, np. catering, dostarczanie posiłków lub obsługa imprez okolicznościowych.
Ważne jest, aby prace lub usługi, które są przedmiotem umowy-zlecenia, były dokładnie określone w umowie, tak aby nie było wątpliwości co do zakresu i sposobu wykonania zlecenia. Należy również pamiętać, że umowa-zlecenie nie może dotyczyć pracy wykonywanej na warunkach typowych dla umowy o pracę, co oznacza, że zleceniobiorca nie powinien podlegać władzy i dyscyplinie zleceniodawcy oraz nie może być zatrudniony na stałe. W przypadku wątpliwości, co do dopuszczalności zawarcia umowy-zlecenia w konkretnych okolicznościach, warto skonsultować się z prawnikiem lub specjalistą ds. prawa pracy.